Θεμελιωδών δικαιωμάτων: ο πυλώνας για την πολιτική ΕΕ για τη μετανάστευση

Θεμελιωδών δικαιωμάτων: ο πυλώνας για την πολιτική ΕΕ για τη μετανάστευση
 
10 Νοεμ, 2014
 
Δημήτρης Αβραμόπουλος
Ο Επίτροπος για τη Μετανάστευση, Εσωτερικών Υποθέσεων και Δικαιωμάτων του Πολίτη
«Θεμελιώδη δικαιώματα και τη μετανάστευση προς την ΕΕ" διάσκεψης που διοργάνωσε ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA) και η ιταλική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ
Ρώμη
 
Κυρίες και Κύριοι,
Κατά τις ακροάσεις μου ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, έχω καταστήσει σαφές ότι η προστασία και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, ανεξάρτητα από το καθεστώς τους, δεν είναι προαιρετική.
Ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων μας υπενθυμίζει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στις οικουμενικές αξίες της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της ισότητας και της αλληλεγγύης. Είναι η κατευθυντήρια γραμμή της αποστολής μας στη μετανάστευση, Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας.
 Η χθεσινή 25η επέτειο από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, μας υπενθυμίζει, επίσης, γιατί η Ευρώπη πρέπει να συνεχίσει να υπερασπίζεται την ελευθερία και την ειρήνη στον κόσμο.
Υπάρχουν πολλές γειτονικές χώρες εμπλακεί σε σύγκρουση, αγωνίζονται για τις ίδιες αξίες.
Είναι ευθύνη μας να συνεχίσουμε στον ίδιο δρόμο υπερασπίζεται τις αξίες πάνω στις οποίες έχει οικοδομηθεί η Ευρώπη.
Όσον αφορά τη Μεσόγειο κρίση ανησυχεί:
Δεν χρειάζεται να τονίσω ότι ζούμε σε δύσκολους καιρούς.
Οι συγκρούσεις και αναταραχές σε χώρες όπως η Συρία, το Ιράκ ή τη Λιβύη, για να αναφέρουμε μόνο μερικά, έχουν μια δραματική επίδραση στις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, πολλοί από τους οποίους αναγκάζονται να διαφύγουν για να αναζητήσουν προστασία ή απλά καλύτερες προοπτικές ζωής στην Ευρώπη.
Πριν από ένα χρόνο, στις 3 Οκτωβρίου 2013, η Λαμπεντούζα χτύπησε με τραγικό τρόπο τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, όταν 360 άτομα έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στην Ευρώπη μετά από μια βάρκα βυθίστηκε κοντά στο ιταλικό νησί.
Αυτό δεν ήταν ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία περιστατικό που σχετίζεται με τους μετανάστες να συμβεί στη Μεσόγειο Θάλασσα, αλλά έχει γίνει ένα «σημείο αναφοράς» για το τι πρέπει να αποφύγουμε στο μέλλον.
Αυτές οι τραγωδίες δεν μπορεί να επαναληφθεί. Γι 'αυτό είναι επείγον να δράσουμε. Μια Ένωση που ζει μέχρι και τον ρόλο της και τις αρμοδιότητές της, θα πρέπει να προστατεύουν πλήρως τα θεμελιώδη δικαιώματα των μεταναστών.
Μόλις οκτώ εβδομάδες μετά το περιστατικό Λαμπεντούσα, μια Task Force Μεσογείου συστάθηκε για να δώσει μια απάντηση σε αυτή την κατάσταση κρίσης.
 Η Επιτροπή, τα κράτη μέλη, τους οργανισμούς της ΕΕ και άλλους σημαντικούς παράγοντες που έχουν προσδιοριστεί από κοινού δράσεις προτεραιότητας στην προσπάθεια να αποτρέψει περαιτέρω παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την απώλεια της ζωής στη Μεσόγειο.
Αυτές οι ενέργειες όλων ενσωματωθεί πλήρως στα διεθνή πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πολλές δράσεις έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή και άλλα βρίσκονται στη διαδικασία διεξάγεται, σε τομείς όπως:
τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες,
μέτρα βοήθειας και αλληλεγγύης για τα κράτη μέλη που έχουν πληγεί περισσότερο από τις μεταναστευτικές πιέσεις,
ενισχυμένη επιτήρηση των συνόρων και
η καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης και εμπορίας ανθρώπων.
 
Κυρίες και Κύριοι,
Με την αντιμετώπιση των μεταναστών πολλά smugglinga έχει γίνει.
Είναι όμως σαφές ότι πρέπει να επιτευχθεί.
Το κλειδί για την αύξηση της αποτελεσματικότητας της δράσης μας συνεργάζεται με όλους τους παίκτες μέσω ενός κοινού και συνεκτικού πλαισίου.
Αυτός είναι ο λόγος για μία από τις κορυφαίες προτεραιότητές μου κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών θα είναι η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου σχεδίου δράσης της ΕΕ για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μεταναστών, προκειμένου να ενισχύσει τα νομικά, πολιτικά και οικονομικά μέσα που έχουμε στη διάθεσή μας.
Το έργο αυτό δεν είναι εύκολο. Λαθρεμπόρων είναι αδίστακτοι, όλο και περισσότερο ευέλικτη και καλά οργανωμένη, συνεχώς προσαρμογή τους modus operandi για νέες πολιτικές και την καθιέρωση διασυνοριακών δικτύων που έχουν ως στόχο την πιο ευάλωτα. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα αριθμών - είναι για την καλλιέργεια της ατιμωρησίας τους.
Πρέπει να οικοδομήσουμε μια ισχυρότερη ανταπόκριση της ποινικής δικαιοσύνης για να σταματήσει αυτό το έγκλημα, τη διερεύνηση και τη δίωξη των υπευθύνων πιο δυναμικά. Πρέπει να καταστρέψει ολόκληρο το υποκείμενο επιχειρηματικό τους μοντέλο, μετατρέποντας την από μια «χαμηλού κινδύνου, υψηλής απόδοσης» σε μια «υψηλού κινδύνου, χαμηλής απόδοσης» ένα.
Αλλά στόχος μας είναι σαφής: να εξαλειφθεί αυτό το φαινόμενο.
Το σχέδιο της ΕΕ που σκοπεύουμε να αναπτύξουμε για την αντιμετώπιση της παράνομης διακίνησης μεταναστών θα δοθεί έμφαση τόσο στη διάλυση των εγκληματικών δικτύων, μέσω ενισχυμένων ανταλλαγή πληροφοριών, ικανοτήτων για τη διερεύνηση και δίωξη, καθώς και για την πρόληψη, μέσα από εκστρατείες ενημέρωσης σχετικά με τους κινδύνους του να λαθραία στην ΕΕ και ενισχυμένης συνεργασίας με τις τρίτες χώρες.
Αυτό το τελευταίο σημείο, δηλαδή η συνεργασία με τις τρίτες χώρες, είναι καίριας σημασίας. Πρέπει να συνεχίσουμε να ενισχύουμε την πολιτική διαλόγου μας με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Οι διάλογοι αυτοί πρέπει να συνδυαστούν με την οικονομική και επιχειρησιακή στήριξη, για να αποδείξει τα πραγματικά επιτεύγματα και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης μεταξύ των ενδιαφερομένων.
Για να σας δώσω ένα μόνο παράδειγμα, η Επιτροπή στα μέσα Οκτωβρίου στο Χαρτούμ, από κοινού με την ιταλική προεδρία, προτείνει μια νέα πρωτοβουλία για το Κέρας της Αφρικής και των χωρών της Μεσογείου διέλευσης.
Προετοιμάζει το έδαφος για την ενίσχυση του διαλόγου πολιτικής και συγκεκριμένη συνεργασία, με τη μορφή συγκεκριμένων έργων με τις αρμόδιες αρχές που είναι επιφορτισμένες με την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης ανθρώπων και της παράνομης διακίνησης.
Εξετάζει επίσης βασικές αιτίες της παράνομης και της αναγκαστικής μετανάστευσης. Η δήλωση για αυτή την «διαδικασία του Χαρτούμ" θα υπογραφεί κατά την υπουργική σύνοδο που φιλοξενείται από την Ιταλία, εδώ στη Ρώμη, στις 28 Νοεμβρίου.
Και τώρα, μια λέξη για τη διαχείριση των συνόρων και τα ανθρώπινα δικαιώματα:
Κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες προσπαθήσει να πάρει τους ελέγχους γύρο σύνορα για να εισέλθουν παράνομα.
Η πολιτική διαχείρισης των συνόρων μας είναι σαφώς προτεραιότητα. Πιστεύουμε ότι ένα υψηλότερο επίπεδο της ασφάλειας είναι συμβατή με την πλήρη προστασία των δικαιωμάτων των μεταναστών.
Ο έλεγχος των συνόρων θα πρέπει να πραγματοποιείται με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων των ατόμων που ζητούν διεθνή προστασία, ιδίως όσον αφορά την αρχή της μη επαναπροώθησης και αποτελεσματική πρόσβαση στη διαδικασία ασύλου.
Η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων δίνεται αυξημένη προτεραιότητα στις δραστηριότητες της Frontex, τον Οργανισμό της ΕΕ για τη διαχείριση των συνόρων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, αυτά είναι βασικά στοιχεία στον κανονισμό για τη θέσπιση κανόνων για τις θαλάσσιες επιχειρήσεις υπό τον συντονισμό του Frontex, που εγκρίθηκε νωρίτερα φέτος, στο πλαίσιο της Ελληνικής Προεδρίας.
Ακόμα κι αν ο Frontex δεν είναι η αναζήτηση και η διάσωση του σώματος, μπορεί να υποστηρίξει λειτουργικά κράτη μέλη για την αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων, όπως για παράδειγμα μέσω της ενισχυμένης κοινή επιχείρηση Triton, που ξεκίνησε την 1η Νοεμβρίου, με την υποστήριξη των 21 κρατών μελών.
 
Αγαπητοί φίλοι και φίλες,
Η διαφάνεια και η ασφάλεια είναι δύο εξίσου σημαντικούς πυλώνες του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Ένας από τους λόγους για τους οποίους τόσες πολλές ζωές που χάθηκαν είναι ότι είναι πάρα πολύ δύσκολο για τους ανθρώπους που αναζητούν προστασία να εισέρχονται στην ΕΕ νόμιμα .
Πρέπει να βελτιώσουμε αυτό.
Η επανεγκατάσταση των προσφύγων από τρίτες χώρες είναι μια νομική οδός που αναζητούν προστασία στην ΕΕ.
Η ΕΕ στο σύνολό της πρέπει να αυξήσει τη δέσμευσή της για τις παγκόσμιες προσπάθειες επανεγκατάστασης, καθώς και όλα τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμβάλουν στην προσπάθεια αυτή.
Εκτός από την επανεγκατάσταση, χρειαζόμαστε επίσης και άλλα νομικά τρόπους για όσους αναζητούν προστασία να έρχονται στην Ευρώπη με ασφάλεια αντί να καταφεύγει σε επικίνδυνα ταξίδια.
Τα θέματα αυτά θα συζητηθούν στο επανεγκατάστασης και μετεγκατάστασης Φόρουμ που διοργανώθηκε από την Επιτροπή στις 25 Νοεμβρίου.
Αλλά αυτό δεν είναι αρκετό.
Σκοπεύουμε επίσης να ενισχύσει και να επεκτείνει Περιφερειακής Ανάπτυξης και προγράμματα προστασίας στη Βόρεια Αφρική και στο Κέρας της Αφρικής, προκειμένου να σταθεροποιήσουν τους πληθυσμούς προσφύγων στις χώρες διέλευσης και να βελτιώσει την κατάσταση των ατόμων που χρήζουν διεθνούς προστασίας στο δρόμο τους προς την Ευρώπη.
Σκοπεύω, μαζί με τους συναδέλφους μου Federica Mogherini και Χρίστος Στυλιανίδης, να επισκεφθεί σύντομα όλες τις ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες.
Οι αιτούντες άσυλο και οι πρόσφυγες είναι μια ειδική ομάδα, για την οποία ΕΕ και το διεθνές δίκαιο παρέχουν συγκεκριμένες εγγυήσεις. Ωστόσο, δεν είναι η μόνη ευάλωτη ομάδα που στοχεύουμε με τη δράση μας.
Επιτρέψτε μου να αναφέρω εδώ την κατάσταση των παιδιών σε ένα μεταναστευτικών πλαίσιο και ειδικότερα οι χιλιάδες των ασυνόδευτων ανηλίκων που φθάνουν στην Ευρώπη κάθε χρόνο.
Αυτό είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα και μια προσωπική προτεραιότητα του ορυχείου, λόγω της φύσης της.
Η ΕΕ έχει ενισχύσει την προστασία των παιδιών μέσω πρόσφατους νόμους της ΕΕ στους τομείς του ασύλου, της μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων. Ιδιαίτερη προσοχή έχει δοθεί στην ασυνόδευτα παιδιά.
Σύμφωνα με τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η κατευθυντήρια αρχή της προσέγγισής μας είναι ότι κάθε απόφαση πρέπει να λαμβάνεται με γνώμονα το συμφέρον του παιδιού στην καρδιά, ανεξάρτητα από τα μεταναστευτικά του καθεστώς.
Η άλλη πλευρά του νομίσματος είναι εκείνοι που δεν μπορούν να παραμείνουν στο έδαφος της ΕΕ. Η επιστροφή τους θα πρέπει πάντα να πραγματοποιείται με πλήρη σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων του ατόμου, συμπεριλαμβανομένων των πιο ευάλωτων ομάδων.
Έχω επισημάνει μερικές από τις πιο πιεστικές προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας για τη διασφάλιση των θεμελιωδών δικαιωμάτων των ατόμων που προσπαθούν να φτάσουν στην Ευρώπη.
Είναι σημαντικό να εξετάσουμε, καθώς και τους πολλούς που νόμιμα ζουν ανάμεσά μας. Ποιοι εργάζονται, να σπουδάζουν και να συμβάλει ενεργά στην ευημερία των κοινωνιών μας.
Η ΕΕ έχει θέσει σε εφαρμογή μια κοινή πολιτική για τη μετανάστευση και νομικά μέσα.
Νομοθεσία της ΕΕ παρέχει μετανάστες εργασίας Ίσα δικαιώματα για τους πολίτες της ΕΕ σε σχεδόν όλες τις πτυχές της κοινωνικής ασφάλισης και τις συνθήκες εργασίας.
Η συνολική αυτή προσέγγιση είναι απαραίτητη για τη δημιουργία ισχυρών κοινωνιών και βιώσιμες οικονομίες.
Μαζί με αυτό το νομικό πλαίσιο, οι πολιτικές ένταξης διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση ενός ελκυστικού, φιλόξενο περιβάλλον για τους μετανάστες. Αυτά είναι για εμάς δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος.
Παρά τις προσπάθειες μας, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά:
συγκριτικά χαμηλά επίπεδα απασχόλησης,
διαφορών στο μορφωτικό επίπεδο,
υψηλούς κινδύνους του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας, καθώς και
δημόσιες αντιλήψεις και τις προκαταλήψεις που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες.
Τις μελλοντικές μας προσπάθειες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην αύξηση της αποτελεσματικότητας των σημερινών πολιτικών μας, μέσα από τη χρήση όλων των μέσων που έχουμε ήδη στη διάθεσή μας, όπως τους κοινούς δείκτες ένταξης στην ΕΕ.
Ο συντονισμός και η συνεργασία με τις τοπικές αρχές είναι πολύτιμο καθώς -κάτι που γνωρίζω από την περίοδο που ήμουν Δήμαρχος Αθηναίων.
 
Κυρίες και Κύριοι,
Γνωρίζουμε ότι δεν υπάρχει εύκολη λύση για την αντιμετώπιση των σημαντικών καθηκόντων που έχουμε μπροστά μας. Αλλά υπάρχει μια ισχυρή πολιτική βούληση. Είμαι πεπεισμένος ότι, ενεργώντας από κοινού, μπορούμε να κάνουμε μια πραγματική βελτίωση της σημερινής κατάστασης.
Η νέα Επιτροπή είναι ιδιαίτερα καλά εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει με διατομεακά θέματα και εγώ θα συνεργαστεί στενά με τους Επιτρόπους συνάδελφό μου για τα θεμελιώδη δικαιώματα, τις εξωτερικές σχέσεις και την αναπτυξιακή πολιτική, η οποία είναι το κλειδί για την καλή διαχείριση της μετανάστευσης, των εσωτερικών υποθέσεων και των πολιτικών του Πολίτη .
Αυτό είναι αυτό που κάνουμε στην εργασία και τις σχέσεις μας με τα κράτη μέλη, τρίτες χώρες, καθώς και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που δουλεύουμε με, καθημερινά.
Χάρη στην καλή συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, καθώς και του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ είναι σίγουρα ένας από αυτούς, οι προσπάθειές μας έχουν επιτύχει πολλά στο παρελθόν.
 
Αγαπητοί Φίλοι,
Είμαι πεπεισμένος ότι θα είμαστε σε θέση να κάνουμε ακόμη περισσότερα και καλύτερα στο μέλλον.